Bölgesel kalkınma ve sivil topluma dönük hibe programları kapsamında şimdiye kadar başvuru sahipleri ile MFİB arasında toplam 232 Milyon avro tutarında 1948 hibe sözleşmesi imzalandı. AB hibelerinden pay alma yarışında, 16,3 milyon avro ile Konya ili birinci sırayı alırken, Van 16,2 milyon avro ile ikinci sırada yer alıyor. Konya'nın birinci sıraya yerleşmesinde, 'Bölgesel Kalkınma Hibe Programı' kapsamındaki 13 ile yönelik yaklaşık 90 milyon avro tutarındaki hibenin 15,5 milyon avroluk kısmını alması etkili oldu.
Van ise yalnız 'Doğu Anadolu Kalkınma Programı' kapsamında 15,8 milyon avro ile aslan payını aldı. Şırnak ili hibelerden yararlanma açısından 29 bin avro ile 76. sırada yer alırken 5 ilde (Aksaray, Bilecik, Çanakkale, Kilis ve Tekirdağ) hiç bir AB hibesi dağıtılmadığı görülüyor. MFİB yetkililerinin açıklamasına göre, illerin ve kuruluşların AB hibelerinden yararlanma düzeyini etkileyen en önemli unsur, o ili veya kuruluşu kapsayan bir hibe programının bulunup bulunmadığını belirten yetkililer, hibe programı olması halinde, her ilin bu hibelerden faydalanabileceğini kaydediyorlar. Genellikle AB desteğinden çok yararlandığı düşünülen Diyarbakır ise 1,3 milyon avro ile 40. sırada yer alıyor.
KAMU KESİMİ ÖNDE
Hibe programları kapsamında dağıtılan 232 milyon avronun yarıya yakını (106 milyon avro), il özel idareleri, belediyeler, köylere hizmet götürme birlikleri ile üniversiteler, meslek yüksek okulları ve meslek liselerinden oluşan kamu kesimine dağıtıldı. Kamu kesiminin hibelerden daha çok yararlanmasında, programların özeliğinin yanı sıra, projelerin hazırlanması da etkili oluyor. Bütün Türkiye'yi kapsayan hibe programlarında illerin ve kuruluşların proje sunma kapasitesi daha belirleyici oluyor. Bölgesel kalkınma programları belirli illeri kapsarken, sivil topluma yönelik programlara Türkiye'nin bütün illerinden başvuru yapılabiliyor.
AB'DEN ŞEFFAFLIK ATAĞI
Bu arada, MFİB, söz konusu yardımların dağılımını gösteren 'hibe veritabanını' kamuoyuna açtı. AB hibelerinden kimlerin ve hangi illerin yararlandırıldığı sıkça tartışılan ve spekülasyonlara yol açan bir konu idi. Kamuoyuna açılan hibe veritabanının kamuoyuna açılması, bu alandaki tartışmaların daha sağlıklı ve bilgiye dayalı bir ortamda yapılmasına katkıda bulunacak bir gelişme olarak görülüyor. MFİB yetkilileri, birim tarafından yönetilen hibe programlarının sonuçlarının zaten birimin internet sitesinde ilan edilmekte olduğunu, veritabanı uygulaması ile araştırmacılara analiz yapma, iller, kuruluşlar ve programlar itibarıyla sorgulama imkanı getirildiğini, şeffaflığın en üst düzeyde sağlandığını belirttiler.
2 MİLYAR AVROLUK MALİ DESTEK BEKLENİYOR
2007-2010 yılları arasında Türkiye'ye 2 milyar avroyu aşan bir fon büyüklüğünün sağlanması bekleniyor. İdari açıdan Hazine Müsteşarlığına ama fonksiyonel bir özerkliğe sahip bir proje yönetim birimi olan MFİB, 2003 yılından bu yana AB tarafından sağlanan mali yardımların ihale, sözleşme ve ödeme süreçlerini yönetiyor. Başkanlığını Muhsin Altun'un yaptığı birimin sorumluluğundaki AB fonlarının toplam büyüklüğü 2007 yılı itibarıyla 1,2 milyar avroyu aşmış bulunuyor.
