Bayburt Postası - Şehir merkezinden bir kaç istisnanın dışında tamamen çekilen tandır, köylerde eskiye nazaran çok çok az da olsa yaşamaya devam ediyor. İşte bu köylerden biri Çayırköprü Köyü, eski ismiyle Vağında.. Şuan 23 hane dolu, yaz aylarında ise bu sayı 45-50’lileri buluyor.
50 yıl olmuş Erenli Köyü’nden (Duduzar) Çayırköprü’ye gelin geleli. İlk geldiği yıllarda hemen her gün tandır yanarmış. Şengül Sarıca bir yandan rapata ile şurta hamur atarken bir yandan da tandırın geçmiş yıllarındaki öneminden bahsetti.
Teneke sobada pişen yemeği kim yiyecek?
“Ben Çayırköprü Köyü’ne gelin geldiğimden bu yana tandırla olan ilişkim hiç kesilmedi. Tabi ilk geldiğim yıllarda her gün mutlaka tandır yanardı. Her şeyimizi tandırda pişirirdik. Tüp ne arardı, binde bir kere. Emayeden yapılma sobalar da yoktu. Teneke sobalar vardı. Onlarda da yemek pişerdi ama kim yiyecek? Tandırda pişen lezzeti vermezdi. Ev halkı da soba yemeği yemezdi.”
“Yemek dediğin tandırda pişerdi!”
“Lor dolması mükemmel olurdu tandırda. Su böreğini tandırda yapılmışından yesen diğerlerini daha ağzına sürmezsin. Hesap et ki zamanın birinde baklavayı bile tandır da kızartırdık. Fırın ne arar, eskiden lezzetliydi yemekler ama bir o kadar da zordu hayat.”
“İnsanımız kolaya kaçıyor!”
“Şimdi köyde çok az tandır yakan var. İki, bilemedin üç ev. İnsanımız kolaya kaçıyor. İki adım ötemiz Konursu, iki adım ötemiz Aydıntepe. Ekmek ihtiyaçlarını oralardan karşılıyorlar. Bizim hane olsun, eniştem olsun fırınlarda pişen ekmeği yiyemiyoruz. Onun için 15 günde bir tandır yakar ekmek ihtiyacımızı gideririz. Tandır yanmışken o güne özel de bir yemek yaparız. Misal bugün ‘herse’ yapacağız.”
Hamdiye Sancar’ın ev yapan eşinden tek isteği...
Şengül Sarıca’nın bir de yardımcısı var. Kızı Hamdiye Sancar (38). Bugün daha çok tandırda mesaini geçiren o. Annesinin kolu kanadı. Asırlardır devam eden bir geleneği hem yaşatıyor, hem de yaşatmaya devam edeceğini söylüyor. Şöyle ki, eşi Bilgehan Sancar nüfus çoğalınca köyde üç katlı yeni bir ev inşaatı başlatmış. Bakın Hamdiye Sancar’ın eşinden isteği ne olmuş?
“3 çocuğumuz var. Onların da geleceğini düşünerek eşim bu yıl yeni bir ev inşaatı başlattı. Ondan yeni eve dair tek isteğim oldu. Tandır evi mutlaka olacak. Evin diğer bölümlerini eşim tasarlıyor, kendisi inşaat işlerinden de anlar. Ama tandır evinin tasarlaması bana ait. Orada vakit geçirecek olan benim. İstediğim tandır evini şuan inşaat halindeki evimizde yapıyoruz. Tandır geleneğimizi sürdüreceğiz, ekmeğimizi, özel yemeklerimizi tandırda pişirmeye devam edeceğiz.”
Evet, böyle tandırla hemhal olanların görüşleri, düşünceleri.. Ümit ediyoruz ki, hep yansın, hep tütsün...
Haber: Murat Okutmuş
Çayırköprü Köyü sakinlerinden Şengül Sarıca (68) ilerlemiş yaşına rağmen 15 günde bir soluğu tandırın başında alıyor. Ekmek ihtiyacını gidermek için yaktığı tandıra, o güne dair özel bir yemeği de sürüyor.
50 yıl olmuş Erenli Köyü’nden (Duduzar) Çayırköprü’ye gelin geleli. İlk geldiği yıllarda hemen her gün tandır yanarmış. Şengül Sarıca bir yandan rapata ile şurta hamur atarken bir yandan da tandırın geçmiş yıllarındaki öneminden bahsetti.
Teneke sobada pişen yemeği kim yiyecek?
“Ben Çayırköprü Köyü’ne gelin geldiğimden bu yana tandırla olan ilişkim hiç kesilmedi. Tabi ilk geldiğim yıllarda her gün mutlaka tandır yanardı. Her şeyimizi tandırda pişirirdik. Tüp ne arardı, binde bir kere. Emayeden yapılma sobalar da yoktu. Teneke sobalar vardı. Onlarda da yemek pişerdi ama kim yiyecek? Tandırda pişen lezzeti vermezdi. Ev halkı da soba yemeği yemezdi.”
“Yemek dediğin tandırda pişerdi!”
“Lor dolması mükemmel olurdu tandırda. Su böreğini tandırda yapılmışından yesen diğerlerini daha ağzına sürmezsin. Hesap et ki zamanın birinde baklavayı bile tandır da kızartırdık. Fırın ne arar, eskiden lezzetliydi yemekler ama bir o kadar da zordu hayat.”“İnsanımız kolaya kaçıyor!”
“Şimdi köyde çok az tandır yakan var. İki, bilemedin üç ev. İnsanımız kolaya kaçıyor. İki adım ötemiz Konursu, iki adım ötemiz Aydıntepe. Ekmek ihtiyaçlarını oralardan karşılıyorlar. Bizim hane olsun, eniştem olsun fırınlarda pişen ekmeği yiyemiyoruz. Onun için 15 günde bir tandır yakar ekmek ihtiyacımızı gideririz. Tandır yanmışken o güne özel de bir yemek yaparız. Misal bugün ‘herse’ yapacağız.”
Hamdiye Sancar’ın ev yapan eşinden tek isteği...
Şengül Sarıca’nın bir de yardımcısı var. Kızı Hamdiye Sancar (38). Bugün daha çok tandırda mesaini geçiren o. Annesinin kolu kanadı. Asırlardır devam eden bir geleneği hem yaşatıyor, hem de yaşatmaya devam edeceğini söylüyor. Şöyle ki, eşi Bilgehan Sancar nüfus çoğalınca köyde üç katlı yeni bir ev inşaatı başlatmış. Bakın Hamdiye Sancar’ın eşinden isteği ne olmuş?
“3 çocuğumuz var. Onların da geleceğini düşünerek eşim bu yıl yeni bir ev inşaatı başlattı. Ondan yeni eve dair tek isteğim oldu. Tandır evi mutlaka olacak. Evin diğer bölümlerini eşim tasarlıyor, kendisi inşaat işlerinden de anlar. Ama tandır evinin tasarlaması bana ait. Orada vakit geçirecek olan benim. İstediğim tandır evini şuan inşaat halindeki evimizde yapıyoruz. Tandır geleneğimizi sürdüreceğiz, ekmeğimizi, özel yemeklerimizi tandırda pişirmeye devam edeceğiz.”
Evet, böyle tandırla hemhal olanların görüşleri, düşünceleri.. Ümit ediyoruz ki, hep yansın, hep tütsün...
Haber: Murat Okutmuş
Kışın soğun günlerin tek minder altında toplanıldığı yer tandırdır. İnsan taze tandır ekmeğinin kokusunu özlüyor, hatta tandırın kokusu bile özleniyor.