En tartışmalı kanun ise 2007 Temmuz’da “aşırılıkla” mücadele amaçlı onaylanan kanundur. Bu kanun medyada kamu görevlileri aleyhine yayınlanan bazı eleştiri tiplerine kısıtlamalar getirir, yayının kapatılması, üç yıla kadar hapis cezası öngörür. Putin hakkında “rencide edici” bulunan makale hakkında para cezası kanunun uygulandığını gösterir. Ayrıca medya kuruluşu yöneticilerinin siyasal program içeriğine denetimi vardır. Bunlar arasında muhalefet partinin temsilcileri hatta Putin’in eski siyasal müttefikleri televizyondan tamamen kaybolur. Sansür sanatta da görülür.
Siyasal hiciv ustası Viktor Senderovitch’in kukla programı kaldırılır, muhalefet için çalan rock grubunun programı iptal edilir. Resmi listeye gerek yoktur, gazeteciler hükümetin hoşuna gitmeyecek olası durumları yorumlayıp, gayrı resmi bir kara listeye göre hareket ederler. 2000’den itibaren Rusya’da haberde ısrar eden 23 gazeteci öldürülür. Dünya Özgür Basın Endeksi’nde Rusya 169 ülke arasında 144’ncü sıradadır. Rusya’da devlet radyo televizyon altyapısının yüzde 80’ine, gazetelerin basıldığı matbaaların yüz de 45’i, kitapların basıldığı matbaaların yüzde 60’ı, program içeriğinde ise 2000’den beri (Putin başa geldikten sonra) baskın eğilim içeriği eğlenceden yana ve Batı modeli izlenir ve bir çalışmaya göre (Ilya Kiriya) eğlence, oyun programlarının oranı yüzde 35 tırmanıp, spor programları yüzde 8’e yükselir, haber programları ise yarı yarıya azalarak yüzde 8’e geriler. Kültür ve eğitim programları ise Rusya kültürünün özelliğinden, üç kat artarak yüzde 9’a yükselir. Film ve diziler de yüzde 37’yi oluşturur. Rus analist, Elena Prohkorova, Amerikan “evli ve çocuklu” izleyicisinin üst sıralarda oluşunu, “Durum komedilerinin çok istikrarlı bir toplumsal hayatı gerektirdiği değerlendirmesi dikkat çeker.
Öte yandan televizyonların insanları ülkenin yönetimi hakkında düşünmemek konusunda eğittiği değerlendirmesi yer alır. Ne var ki medya siyasallıktan uzaklaşsa da Ruslar siyasete ilgilidir. Ruslar’ın 2007 yapılan araştırmada yüzde 48’i siyaset haberlerine, yüzde 48 uluslar arası ilişkilere, yüzde 40 sanat ve kültüre ilgilidir. Ulusal televizyon yüzde 90 için başlıca haber kaynağı, ulusal gazeteler yüzde 30 ve bölgesel televizyon yüzde 29 takip edilir. Matbu gazeteleri okuma geriler, yüzde 27 gazete okumaz, en popüler gazeteler; Komsomolskaya Pravda gibi gazeteler skandala odaklanır.
Ayrıca Rus halkının önceki yönetimden soğuması, Putin’in enerji sayesinde ekonomik büyümeyle ülkeyi tesis etmesiyle popülerleşmesi, idari, yargı denetim mekanizmalarını gereksiz hale getirir.
Kaynak: “İletişim Gücü”, Manuel Castells.