“Oğlunun anlatımına göre Akif, I. İnönü Savaşı’nın kazanılmasına çocuklar gibi sevinmişti. Bugün, I. İnönü Savaşı’nın aslında hiç olmadığını, sonradan uydurulduğunu iddia edenlerin acaba kaçı Akif’in I. İnönü Zaferine ‘çocuklar gibi sevindiğini’ biliyordur?
İşte o, I. İnönü Savaşına çocuklar gibi sevinen Akif, İstiklal Marşı’nı, I. İnönü Zaferi’nin ulusa ilk umut olduğu günlerde yazmıştır. I. İnönü Savaşı 6-11 Ocak 1921 tarihleri arasında meydana gelmiştir. Milli Marş ise 5 Şubat 1921’de Akif’e ısmarlanmıştır. Yani Akif, I. İnönü Savaşından bir ay sonra yazmaya başlamıştır İstiklal Marşını…
Milli heyecanı yükseltip orduyu coşturacak bir marşın eksikliği ilk olarak I. İnönü Savaşı sırasında hissedilmiştir. Bunu hissedenlerden biri de genel kurmay başkanı İsmet Paşa’dır. İsmet Paşa, 1920 Eylül’ünde Eğitim Bakanı Rıza Nur Bey’den bir milli marş istemiştir.” (1)
Bu marş isteme konusunu Beşir Ayvazoğlu daha ayrıntılı yazar:
“O günlerde Garb Cephesi Kurmay başkanı olan İsmet Bey (Paşa) in Maarif Vekili Dr. Rıza Nur’u ziyaret ettiğini ve Fransızların Marseyyez’ine benzeyen, askeri şevklendirecek bir millî marş yazdırılması hususunda anlaştıklarını biliyoruz. Rıza Nur, İsmet Bey’i bu işlere bakan Orta Öğretim Müdürü Kâzım Nami (Duru) Bey’e gönderir. Kâzım Nâmi, İsmet Bey’in ziyaretini hatıralarında şöyle anlatıyor:
‘Bir gün orta tedrisat müdürü odasında çalışıyordum. Kalpağımı masanın bir kenarına koymuştum. Kapı açıldı. İçeriye kısa boylu bir Erkân-ı Harbiye albayı girdi. Onu görünce ayağa kalktım, kalpağımı giydim, buyrunuz dedim; bu zat ‘Ben Garp Cephesi Erkân-ı Harbiye Reisi İsmet’ dedi. Kendisini masanın önündeki iskemleye buyur ettim, oturdu. ‘Beni size Dr. Rıza Nur Bey gönderdi. Orduca karar verdik, bir İstiklâl Marşı istiyoruz. Bunun güftesini, bestesini ayrı ayrı müsabakaya korsunuz. Her birini kazanana beşer yüz lira vereceğiz’ dedi. Emirlerini hemen yapacağımı söyledim.’”(2)
1) Sinan Meydan-Öteki Mehmet Akif Vaiz/İnkılap Kitabevi
2) Beşir Ayvazoğlu, İSTİKLÂL MARŞI Tarihi ve Manası/Tercüman Aile ve Kültür Kitaplığı Yayınları