Anne, bebek ve baba için bir dönüm noktası: Bebeğinizin ilk minik dişi, diş etlerinden çıkmaya başladığında ebeveynleri olarak sizin için heyecanlı, ancak bir o kadar da zorlu bir dönem başlıyor demektir. Bebeklerde diş çıkarma, aylarca, hatta yeri geldiğinde yıllarca sürebilmekle birlikte, hem anne - baba hem de bebeğin kendisi için zorlayıcı bir bebek bakım süreci olabiliyor. Özellikle bebeklerde diş çıkarma belirtileri başladığı andan itibaren ebeveynler tam olarak ne ile karşılaşacaklarını bilemiyor. Neyse ki bebeklerde diş çıkarma dönemi, önceden hazırlıklı ve bilinçli olunduğu takdirde gayet pürüzsüz bir biçimde atlatılabiliyor. Şimdi gelin, bebeklerde diş çıkarma belirtileri nelerdir ve bu dönemde ebeveyn olarak size hangi görevler düşüyor, birlikte bakalım.
Bebeklerde En Yaygın Diş Çıkarma Belirtileri Hangileridir?
Diş çıkarma belirtileri bebeklerde 3 ay gibi erken bir süre içerisinde ortaya çıkmaya başlayabilir. Bebekler diş çıkarmaya başladığı andan itibaren spesifik belirtiler göstermeye başlar, bu da anne - babalara ilk dişin geldiğinin sinyalini verebilir. Bu noktada belirtmekte fayda vardır ki kimi bebeklerde diş çıkarma ateş başta olmak üzere beraberinde çokça tatsız yan etki getirdiği gibi kimi bebeklerde neredeyse sıfır belirti ile başlayabiliyor ve o şekilde devam edebiliyor. Bu nedenle de her bebeğin farklı bir gelişim rutini, düzeni ve bünyesi olduğunu her daim hatırlamak gerekiyor. İşte en yaygın 10 diş çıkarma belirtisi:
• Diş etlerinde kızarıklık, şişlik ve hassasiyet
• 38 civarı ateş
• Yanaklarından en az birinde kızarıklık
• Suratının farklı bölgelerinde kaşıntı
• Bebeğin kulaklarını çekmesi
• Normalden daha fazla tükürük ve salya salgılaması
• Sürekli ağzına eşyalar götürmesi ve onlarla diş etlerini kaşımaya çalışması
• Huysuzluk ve huzursuzluk
• Uyku düzeninde bozulma
• Geceleri sık sık uyanma
Bebeklerde Diş Çıkarma Sırası Nasıldır?
Bebeklerde diş çıkarma sıralaması, her ne kadar bebekten bebeğe değişkenlik gösterse de genellikle 6 ayda bir 4 diş şeklinde bir dağılım izler. Öncelikle üst ve ön dişler çıkar, ardından da arka dişler gelir. Bu noktada belirtmekte fayda vardır ki çoğu bebekte en sancılı biçimde çıkan diş, ilk çıkan diştir, çünkü gergin ve bir bütün halinde olan damak ilk defa yarılacaktır. Bebeklerde diş çıkarma sıralamasını şu şekilde listelemek mümkündür:
• 4-7. aylar arası alt ön kesici dişler
• 8-12. aylar arası üst orta kesici dişler
• 9-13. aylar arası üst yan kesici dişler
• 10-16. aylar arası alt yan kesici dişler
• 13-19. aylar arası üstteki azı dişleri
• 14-18. aylar arası alttaki azı dişleri
• 16-22. aylar arası üstteki köpek dişleri
• 17-23. aylar arası alttaki köpek dişleri
• 25-36. aylar arası üst ve alt ikinci azı dişleri
Bebeklerde Diş Çıkarma Ne Kadar Sürer?
Bebeklerde diş çıkarma dönemi, bebeğiniz 4 aylıkken gibi erken bir dönemde başlayabilir; yani henüz katı gıdaya geçmemiş 4 aylık bir bebekte bile erken diş çıkarma belirtilerine rastlamak mümkündür. Bununla birlikte yukarıdaki sıralamada gözlemleyebileceğiniz üzere bu kadar erken başlayabilen diş çıkarma dönemi, çocuğunuz 3 yaşına ulaşana kadar devam edebilir. Çocuğunuzun 20 adet süt dişinin çıkışını tamamlaması 36. aya kadar sürebilmektedir. Bazı bebekler, 6 ayda bir 4 diş dağılımının aksine daha yavaş diş çıkarabileceği gibi daha hızlı da ilerleyebilir ve 1,5 ya da 2 yaşına kadar tüm süt dişlerini çıkarmış olabilir. 5 aylık bebek diş çıkarma belirtileri ile 1 yaş diş çıkarma belirtileri de birbirinden farklılık gösterebilir. Burada tekrar belirtmekte fayda vardır ki her bebeğin gelişim süreci kendisine hastır ve hiçbir bebeği birbiriyle kıyaslamamak, en önemlisi de bu tarz kriterler üzerinden yarıştırmamak gerekir.
Bebeklerde Diş Çıkarma Döneminde Neler Yapılmalı?
Bebeğinizin içinde bulunduğu döneme ve hangi dişlerini çıkardığına göre onu rahatlatmak ve bu sancılı süreci daha konforlu geçirmesini sağlamak için yapabileceğiniz birden fazla şey var. Özellikle katı gıdaya geçen ve 6 aylık diş çıkarma belirtileri göstermeye başlayan bebekler için pek çok rahatlatıcı alternatif bulunuyor:
• Bebeğinizin yüzünde biriken tükürük ve salyaları düzenli olarak nemli ve pamuklu bir bezle silin; böylelikle cildinde kızarıklık ve pişik oluşmasını engellemiş olursunuz.
• Parmağınızı önce sabun ve ılık su ile temizledikten ve sterilize ettikten sonra bebeğinizin ağzına sokun ve diş çıkan bölgenin üzerine temiz parmağınızla birkaç dakika boyunca ovalayarak masaj yapın.
• Bebeğinize damaklarını kaşıyabilmesi için güvenle çiğneyebileceği objeler verin. Bu objenin yutulamayacak ya da parçalanmayacak kadar büyük ve sert olmasına dikkat edin. Bunu yapmak için örneğin ıslak bir pamuklu bezi 30 dakika boyunca dondurucuya koyabilir ve bebeğinizin bu bez çözülene kadar onu emmesini sağlayabilirsiniz.
• Kauçuk veya lastikten elde edilmiş diş kaşıyıcılar, son zamanların en popüler ve en kullanışlı diş çıkarma yardımcıları arasında. Siz de bebeğinizin sevdiği figürlerin üzerinde bulunduğu bir diş kaşıyıcı aparat ya da çıngırak alarak oyalanmasını sağlayabilirsiniz.
• Eğer bebeğiniz diş çıkarıyor olduğu için aşırı derecede huysuzsa, huzursuzluğunu azaltmak için doktorunuza yaşına uygun ağrı kesici verip veremeyeceğinizi danışabilirsiniz.
• Diş çıkarma döneminde en sık gösterdiği belirti ateş oluyorsa, yine doktor onayı ve kontrolü çerçevesinde ona ateş düşürücü şurup takdim edebilirsiniz.
• Hiçbir koşulda çıkan dişin üzerine aspirin yerleştirmeyin ve diş etlerine alkol içeren sıvılar sürmeyin. Bu ve bunun gibi kulaktan dolma ve güvenilirliği bulunmayan, bilimsel dışı yöntemlerden her koşulda uzak durun.
• Çıkan dişlere düzenli olarak bakım yapmayı, onları uzun daha uzun süreler sağlıklı ve güçlü tutmak için ilk dişten itibaren çocuğunuza diş fırçalama alışkanlığı aşılamayı ihmal etmeyin.
