Osman Okutmuş (1927-1992)

Gazeteci Yazar Osman Okutmuş 1927 yılında Bayburt’ta doğdu. İlk ve orta öğrenimini Bayburt’ta tamamladıktan sonra, lise eğitimine İstanbul Üsküdar’daki Haydar Paşa Lisesi’nde başladı. Lise yıllarında İstanbul’da hayranlık duyduğu Babıâli Yokuşu’nun da cazibesine kapılarak, Anadolu’da gazete kurma fikrine kapıldı.

Ticaret ile uğraşan babası Fazıl Okutmuş’un da onayı ve desteğini alarak, eğitimini de aksatarak o hayalin peşinden koştu. 1952 yılında, dönemin matbaa araç ve gereçlerini Bayburt’a taşıyarak, ilçede ilk matbaayı kurdu. Matbaaya kentin tanınmış âlimlerinden olan, dedesi Hoca Ali Efendi’nin ismini verdi. Ve aynı yıl Bayburt Postası gazetesini çıkarmaya başladı.

40 yıl boyunca gazeteye başyazarlık yaptı. Makale ve haber dallarında onlarca ödülün sahibi oldu. 1980 yılında NATO yazı yarışmasında birinci olarak uluslararası ödülünü kazandı. Anadolu’da yerel gazeteciliğin gelişimine önemli katkılar sundu. 1991 yılında Bayburt Gazeteciler Cemiyeti’ni kurdu. Sürekli Basın Şeref Kartı sahibi gazeteci ve yazar Osman Okutmuş, 27 Eylül 1992’de, bir Pazar sabahı 65 yaşında hayatını kaybetti. 

Yazıp oynadığı ‘İkinci Plevne’ ve ‘Deli Halit Paşa’ gibi tiyatro oyunları ile hafızalarda canlı tutmaya çalıştığı Kop Savunması’nı ölümsüzleştirmek için, Kop Şehitleri Anıtı’nın yapılışına öncülük etti. Bir diğer tutkusu Dede Korkut’tu. Masat’ta bulunan mezarını, 1980’li yıllarda Türkologlar aracılığı ile gündeme taşıdı. Sonunda yapılan araştırma ve incelemeler meyvesini verdi. Tarihi türbe, dünya genelinde kabul gören ve tescillenen 4 mezardan biri oldu. Spora da özel ilgisi olan Osman Okutmuş, Bayburt’ta ilk boks ve güreş kulüplerini kurarak, kentte spor tarihinin gelişimine destek oldu.

Bayburt Savunması ve 21 Şubat Kurtuluş gününün önemini gelecek nesillere aktarmak için hayatı boyunca çabalayan Osman Okutmuş, dönemin sözlü tarihini gazetesine taşıyarak, bir anlamda kent hafızasının ve yakın dönem tarihinin ilk arşivini oluşturdu.

Osman Okutmuş'un, 1955 yılında Hoca Ali Efendi Yayınları’ndan çıkan “Kop Dağları’nda 6 Ay” ile 2021 yılında Akıl Fikir Yayınları'ndan okuyucuyla buluşan "Bayburtlu Celâlî - Celâlî Baba'nın Bayburt'taki Mahalli Anlatımı" adlı yayınlanmış iki eseri bulunmaktadır.