Necati Çarıkçoğlu'nun Bat Pazarı'nda 35., meslekte 70. yılı

Necati Çarıkçıoğlu (85) ilerlemiş yaşına rağmen mesleğini yapmaya devam ediyor.

Necati Çarıkçoğlu'nun Bat Pazarı'nda 35., meslekte 70. yılı

Bayburt Postası - Erzurum'un bir dönem en işlek ticaret merkezlerinden biri olan Bat Pazarı'nda 35 yıllık esnaf olan Çarıkçıoğlu, meslekte 70 yılını geride bıraktı.

Eski Bat Pazarı olarak anılan ve şimdilerde Kale Çarşı diye bilinen caddede 35 yıldır süt makinesi tamir eden Necati Çarıkçıoğlu, 1936 Erzurum doğumlu. Habip Efendi Mahallesi yerlilerinden olan Çarıkçıoğlu, Veyis Efendi İlkokulu'nu bitirdikten sonra Mahallebaşı'nda abisine ait dükkanda çırak olarak çalışmaya başlamış. Çarıkçıoğlu ile hem meslek hayatını, hem de eski Erzurum'u konuştuk.

Haber: Murat Okutmuş

"İlkokulu bitirdikten sonra abim İbrahim Çarıkçıoğlu'nun yanına çırak girdim. Mahallebaşı'nda idi dükkanımız. 25 yıl orada çalıştım. Yoğundu işlerimiz o zaman. Süt makinelerinin her evde bulunduğu dönemlerdi. Fabrikalaşma doğuda henüz yaygın değildi. Bir de çevre iller birçok konuda Erzurum'u tercih etmek zorundaydı. Erzurum tüm bu sebeplerden dolayı ticaretin kalbinin attığı yer idi."

Çarıkçıoğlu'na Bayburtlu olduğumu söylüyorum, Bayburt'tan tamir için gelen makineleri anımsıyor. Hem sadece süt makinesi tamir etmemiş. Dönemin başucu eşyalarının tamamı elinden geçmiş. En çok da gramofon tamirinden keyif alırmış...

"Süt makinelerinin tamiri asıl işimizdi ama bunun yanı sıra başka şeyler de tamir ederdik. En keyiflisi de gramofon tamiri idi. Çünkü o çalışmayan gramofonu tamir edip çalıştırdığımızda içine plak takar deneme yapardık. O plak çalmaya başladı mı, çok keyif alırdık, hem müşteri, hem biz.. Bu tabii bir işi layıkıyla başarmanın vermiş olduğu huzurdu. Şimdi gramofonlar yaygın değil. Gaz ocaklarının da tamirini yapardım. Hakeza fayton tamiri de yapardık. Biz hem mekanik, hem elektronik aksamların tamirini yapardık. Şimdi sadece süt makinelerini tamir ediyorum. Eskiye oranla işler düştü. Eskiden Bayburt'tan da çok makine gelirdi, tamir eder gönderirdik. Ama şimdi birçok insanımız sütü mandıralara verdiği için süt makinelerinin kullanımı azaldı. Dolayısıyla işlerimizde eski yoğunluk yok." 

"Raci Alkır mı var ki türkü dinleyeyim?"

Necati Çarıkçıoğlu'nun 40 metrekarelik dükkanının her bir köşesinde makineler var, dükkanın bir köşesinde ise küçük bir yazıhane bulunuyor. Gözüm gramafon arıyor, olmadı radyo arıyor; yok! Sadece televizyon var. Soruyorum, Erzurumlu sanatçıları ile aran nasıl, hiç radyo dinlemez misin?

"Raci Alkır mı var ki türkü dinleyeyim? Erzurumlu sanatçılar çok güzel söylerlerdi türküleri. Bunların başında Raci Alkır gelirdi. Gençliğimizde çok dinledik, şimdi de ne zaman duysam aklıma eski Erzurum gelir. Sonra Mükerrem Kemertaş vardı, o da gitti. Kimse kalmadı eskilerden. Türküleri severim, dinlerim. Yeni sanatçıların da sesleri güzeldir, onlara da sözüm yok ama eskilerden aldığım tadı ben bulamıyorum. Şimdi gördüğünüz gibi işyerimde sadece televizyon var. İşe ara verir, haberlere bakarım."

Bat Pazarı diye anılan yer Taş Mağazalar ile Erzurum Kalesi arasında kalıyor. Tek tip dükkanlar sıralanmış; dış camekanları, ahşap tabelaları tek tip, (keşke o rengarenk, el emeği tabelalar durabilseydi) aynı makineden çıktıkları belli.. Necati Çarıkçıoğlu'nun dükkanının tabelasında 'Süt Makineleri Tamiri' yazıyor. Bir diğerinde 'Koltuk Döşemecisi', ötekinde 'Kahvehane' ve bir ötesinde 'Terzi'.

Bit Pazarı, At Pazarı; Bat Pazarı...

Çarıkçıoğlu'na, 'neden Bat Pazarı Çarşısı', 'çarşının 35 yıllık sürecinden neler var aklınızda', 'şimdilerde çarşının işlerliği nasıl' gibi sorular yöneltiyoruz. 

"Bizim Mahallebaşı'ndaki dükkanımız oradaki Bit Pazarı'nda idi. Yani ikinci el eşyaların alınıp satıldığı, her türlü tamir işlerinin yapıldığı yerde. Oradan taşınırken, orası gibi yani Bit Pazarı gibi işlek bir yere çıkmak istedik. Burası da oranın bir benzeriydi. Buraya Bat Pazarı Çarşısı derlerdi. Erzurum'un en eski ticaret merkezi olarak anılır. Çok eskilerde burada atlar da bağlanırmış. At arabacıların yeri burası imiş. Böylelikle halk arasında buraya At Pazarı da denilirmiş ve derler ki halk sırf Bit Pazarı dememek için, buraya Bat Pazarı demiş. Biz 1980'li yıllarda buraya geldiğimizde daha bir işlekti. Daha fazla iş kolu vardı. Talep, arz noktasında kimi meslekler sona erdi. Kimi esnaf başka yerlere taşındı. Günümüzde eski işlerliği yok ama yine de vatandaş burada hangi işlerin yapılacağını bilir. Öylesi bir ihtiyaç duyduğunda mutlaka buraya gelir."

Necati Çarıkçıoğlu, bir oğlunu bu iş üzerine yetiştirmiş, birlikte çalışıyorlar. 85 yaşına rağmen pazar günleri hariç her gün işyerine geliyor. Tamir edilecek makinelerin başına geçip, işini yapıyor sabırla. Bazen paslanmış bir bölgeyi zımpara ile temizlemek saatlerce sürebiliyor. Bazen de elektrik aksamındaki bir arıza uzunca bir zamanını alabiliyor. Necati usta için sorun değil, çayı olsun yeterli. Çünkü molalarda kıtlama çay eşliğinde haberleri izliyor. 

Avatar
Adınız
Yorum Gönder
Kalan Karakter:
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.
Avatar
r.tahir erdoğdu 3 yıl önce

bayburtada,rahmetli halil mıcık vardı,ah o eski günler,