Ağlar Baba’nın ‘Ebyât’ ve ‘Tasavvuf’u yeniden kitaplaştı

Bayburt Postası - Bayburtlu büyük mutasavvıf Ağlar Baba'nın beyitlerinden oluşan ‘Ebyât” ve tasavvuf ile ilgili görüşlerinin yer aldığı “Tasavvuf” adlı eser raflardaki yerini aldı.

Uzun bir çalışmanın sonucu yayına hazırlanan kitaplardan “Ebyât” 671 sayfadan oluşuyor. Dört bölüm ve 10 ekten oluşan “Ebyât” kitabı yayına hazırlayanın (Ziya Açıkgöz) önsözü ile başlıyor. Önsözde Ağlar Baba'nın “büyük aşk yolculuğundaki çeşitli durakları, keşifleri; şevk, sevinç, hüzün, hasret, heyecan ve sükûn tecrübelerini çevreleyen şiirleri”nin ahvali açıklanmaya çalışılıyor.

Daha önceki baskıların ve tez çalışmalarının kritiğine de değinilen önsözde kelimelerin yerel dildeki kullanım karşılıkları üzerine de ayrıntılı açıklamalara yer verilmiş bulunuluyor.

Metinlerde geçen ayet ve hadis bölümleri tırnak içinde ve italik olarak yazılmış olup bazı özel isimler, esmâ-i hüsnâ, bazı özel kalıp ifâdeler de italik olarak kitapta yer almış.

Ağlar Baba'nın kısa hayat hikâyesinden sonra “beyitler” bölümünde 311 beyite yer verilmiş. Daha sonra ‘Ebyât dışında kalmış bazı manzumeler” bölümü ile Ağlar Baba'nın şiirleri/deyişleri ilk defa bir kitapta tümüyle bir araya getirilmiş bulunuyor. Bunun dışında 10 ekten ilkinde Ağlar Baba'nın Ahmet Küşâdî’nin (k.s.) halk nazarında “Cemalin Ürüşan Kandiller Yanar” veya “Ziyaret İçinde Bir Huri Gezer” adıyla nam salmış şiirine yer verilirken ikinci ekte beyit fihristi, üçüncü ekte bazı açıklayıcı notlar, dördüncü ekte Ağlar Baba'nın dedesi İrşadi Baba'nın yazdığı yerden tamamladığı Kısas-ı Enbiyâ’nın sebeb-i te’lif bölümleri, beşinci ekte Kısas-ı Enbiyâ’dan on iki hicap, altıncı ekte metinlerde atıf yapılan ayetler (arapçasıyla birlikte), yedinci ekte metinlerde atıf yapılan hadisler, sekizinci ekte mahalli telaffuzlu kelimeler listesi, dokuzuncu ekte asıl metin-aktarılmış metin için örnek karşılaştırmalar, onuncu ve son ekte ise sözlük ile kitab hitam buluyor.

Ağlar Baba'nın en çok okuduğu Allah’ın azameti karşısındaki acziyetini ve mahviyetini anlattığı beyit olan kitabın 294. sayfasındaki beyit:

Seyrettim âlemin nokta harfini

 

Diğer kitap olan “Tasavvuf” ise “Ebyât” kitabını anlamada anahtar role sahip. Ağlar Baba'nın tasavvufun mahiyeti, dört ilim, kalbin sakinleri, mânevî düşmânlar ve suretleri, nefsin mertebeleri ve sıfatları, seyr-i sülûkun safhaları; mânevî mi’râc, mir’âtullah’ın aslı gibi mevzularda yer yer nesir bölümleri de içeren, manzûme ağırlıklı metinlerden oluşan “Tasavvuf” kitabı ise 311 sayfa. Yayına hazırlayanın (Z. A) önsözünden sonra Ağlar Baba'nın kısa hayat hikâyesi, metinlerin günümüz Türkçesiyle düzyazıya meâlen aktarımı, metinlerde atıf yapılan ayet ve hadisler, Ağlar Baba'nın şiirlerinden seçmeler ve sözlük gibi kısımları içeren kitaptan bir bölüm:

“Söyle ey dil geldi geçti çok zeman