Bayburt Postası
2018-01-18 15:34:17

Zihnî'den

U. Ahmet Aker

18 Ocak 2018, 15:34

Bayburt’ta Zihnî'den önce bilinen en meşhur şair Muhammed Amani'dir. Yıllar önce Türk Edebiyatı Dergisi'nde Yusuf Gedikli imzası ile O'nu anlatan yazıyı, yazarını belirterek Bayburt Postası'nın internet öncesi sayfalarında yayınlamıştık. Epey zaman sonra yine mahalli yayın organlarında aynı yazıyı başkaları bu defa kendi imzalarıyla yayınladı. Çaldıran Savaşı'ndan sonra İran'a göçüp orada Bayburdîler diye bilinenlerden olan Amanî böylece bizde de anılır oldu.

1987'de dede dostu Süleynan Ruhî'yi oğlu Mehmet Başkan'ın yardımı ile yazmaya çalışmıştım. Bu yazıyı kitap ve dergilerde yayınlayan büyüklerimiz, kaynak göstermedikleri gibi bir defterde toplanmadığı için bazıları tam olmayan az sayıdaki şiirin ne sayısını arttırmışlar ne de eksik olanlarını tamamlamışlardı.

Çoğu Anadolu şehirleri gibi şehrimizin de kültürünü, ekonomisini etkileyen en önemli olgu göç. Zihni'nin Divanını yayınlayan oğlu Revayı dışında soyundan uzun zamandır şehirde bilinen kimse yok, kız torunları en son 1960'lı yıllarda bir otobüs firmasına Şair Zihnî ismi verildiğinde görülmüşler.

Ömrünün çoğu gurbette geçen Zihnî, Bayburt'ta olduğu günler şehrin ileri gelenlerince yemekli sohbet meclislerine davet edilirmiş. Ahmet Hasbî Efendi'nin çocuklarına anlattığı şu olay Şair Zihnî'nin klasik şiire hakimiyetini, kıvrak zekâsını ve hicivciliğini ayan ediyor:

Semercilik caddesinin yukarı kısmında Boyalı Han'a varmadan mahalle çeşmesinin arkasında bahçeli evleri olan Kuramolla ailesi Şair Zihnî'yi evlerine davet eder. Günümüzde, İstanbul'a göç etmiş olan bu ailenin fertlerinden Dr. Ferit Dursunoğlu ve kardeşi Orhan Dursunoğlu (Gada) biliniyor.

Sohbet sırasında içeri giren haberci, Kuramollalara bir oğulları olduğunu haber vererek müjdesini alır. Kuramollaların büyüğü Zihnî'den doğan çocuğa tarih düşürmesini ister. Her harfin bir sayı değeri olduğu ebced hesabı ile yapılan doğum ve ölüm tarihi düşürme Divan Edebiyatında uygulanan yaygın bir gelenektir. Böylece kişilerin doğum ya da ölüm tarihleri unutulmazlaştırılır.

Zihnî fazla düşünmeden çocuğun doğum tarihini hiciv-mizah karışımı şu beyitle unutulmazlaştırır.

Kudumi ile sevindirdi atasın
Kura merkep hemin buldu sıpasın.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanmanız için çerezler kullanılmaktadır.