21 Şubat'a özel yüzde yüz yerli tank!

“O anda töreni izleyenleri hayretten hayrete düşüren bir tablo seyrediyoruz. Türk yapısı bir tank geçiyor. Ahmet Ekrekli, Ali Bilen, Hilmi Hergül, Hüseyin Aydoğdu, Zarif Çolak ve arkadaşlarının yaptığı tank, Ahmet Ekrekli tarafından idare ediliyor... Hem makineli tüfek ateşi, hem de top atışı ile yoluna devam ediyor. Ardından şeref tribünü önünde gösteriler yapıyor. Kulenin topla beraber dönüşü, şeref tribününde merasimi izleyenleri tam siper yaptırmakta gecikmiyor. Onları tekrar selamlıyor ve yoluna devam ediyor.”

Haber: Gürhan Semavi Ardahan

Bayburt Postası'nın 3 Mart 1969 tarihli bir haberinde geçen bu ifadeler; neredeyse yarım asır yani tam 42 yıl önce bir tören geçitinin yapıldığı sırada yaşanan talihsiz ve bir o kadar da gülümseten bir kazayı anlatıyor... 

O gün ilçe halkı tarafından hayretle izlenen ve yıllar sonra o ana şahit olanları bugün gülümseten kazanın kahramanı ise bir tank!...

'21 Şubat' isimli tank (*) ve hikâyesi...

21 Şubat 1969... Bayburt'un Düşman İşgalinden Kurtuluşu'nun 51. yıldönümü... Bayburt halkı, her zaman olduğu gibi her yıl sabırsızlıkla beklediği yeni bir törene daha hazırlıklıydı...

Görsel etkinliğin en renkli ve dolu dolu yaşandığı o yıllarda; tören akışı içinde yer alan her programın ayrı bir heyecanı, ayrı bir seyir zevki vardı... İlçenin üst düzey protokolü önünde gerçekleşen ve ilçenin her yönüyle sahneye çıktığı 'temsili geçit' töreni bu programlardan sadece biriydi...

1969 yılının 21 Şubat günü de herşey planlandığı gibi devam ediyordu...

Muhacereti temsil eden göç kervanı ve mezalimi anlatan sokak tiyatrosunun ardından sporcu, öğrenci, esnaf ve devlet kurumları; tören için hazırladıkları sembolik eserlerini, hünerlerini ve yöre kültürünü içeren küçük piyeslerini sergilemek için sıra sıra gruplar halinde ve gururlu bakışlar eşliğinde, protokolü selamlayarak geçmekteydi...

Sıra, yüzde yüz yerli  ‘21 Şubat' isimli tanka gelmişti...

21 Şubat isimli tankın; töreni izleyenleri hayretten hayrete düşürecek gösterisine başlamasıyla birlikte Bayburt halkının gururlu bakışları daha sonra yerini şaşkın bakışlara bırakmıştı... Ağır ve ihtişamlı bir şekilde harekete geçen bu sıradışı tankın görevi, protokol önüne kadar ilerleyip, hünerini gösterdikten sonra yoluna devam etmekti...

Sorunsuz bir şekilde protokol önüne kadar gelen tank, bir anda kontrolden çıkıp yanlış yöne doğru atış yapıyor... O ana kadar heyecanlı bir şekilde bekleşen protokol grubu, tankın hedefini şaşırması üzerine gayri ihtiyari bir şekilde sağa-sola kaçışmaya başlıyor...

Dönemin Gümüşhane Valisi M. Necati Kınacı, Bayburt Kaymakamı M. Tahir Demirkurt, 48. Tugay Komutanı Tuğgeneral M. Rüştü Naiboğlu ve Bayburt Belediye Başkanı Mustafa Turgut'un yer aldığı protokol için şanssız, töreni izlemeye gelen kalabalık halk için eğlenceye dönüşen bu kaza, Ahmet Ekrekli’nin müdahalesiyle son buluyor.

*

Aslında teknolojinin olmadığı o yıllarda üretkenlik ve yeteneğin üst düzey eseri olan bu tank, kendisinden beklenen görevi yerine getirmişti... Sadece yönünü şaşırmış olması küçük çapta bir kazaya sebep olmuştu fakat kazanın önemi yoktu... Çünkü tankın atış mekanizması, bir kuru sıkıdan ibaretti!

*

Yarım asır önce yaşanan bu olay ve yaşananlara ait fotoğraf görüntüsü, bizleri gülümsettiği gibi üzüyor da! 21 Şubat 1969 yılında o dönemin şartlarında yapılan bu tank; Bayburt'un 21 Şubat coşkusuyla birlikte üreticisinin, bulunduğu bölgede ve o yıllarda hangi aşamada olduğunu gösteriyor!

Tankın tören sonrasındaki akıbeti ise bilinmiyor...
 
(*) Bayburt'un bilinen en eski teknisyenlerinden Ahmet Ekrekli, Ali Bilen, Hilmi Hergül, Hüseyin Aydoğdu, Zarif Çolak ve arkadaşlarının yaptığı tank, hem makineli tüfek ateşi hem de top atışı yapabiliyordu... Sağ ve sol manevralarla gösteriler sunabilen 21 Şubat isimli tank; akü, palet gibi sürüş takımları ve gerçek anlamda zırhlı oluşuyla tam bir savaş aracını andırıyordu...