Zamanın Görünen Yüzü: Saatler

Yapı Kredi Vedat Nedim Tör Müzesi’nin yeni sergisi saatler konusuna odaklanıyor. Müzedeki etnografya ve teknoloji sergi dizilerinin bir devamı olarak tasarlanan “Zamanın Görünen Yüzü: Saatler” sergisi, 13 Mart – 28 Haziran 2009 tarihleri arasında ziyaret edilebilecek. Türkiye’nin önemli müze ve özel koleksiyonlarındaki eserlerden derlenerek hazırlanan sergi; insanoğlunun günü, saat dilimlerine ayıran matematiksel sistemi ve bunu hesaplayan “obje”yi bulmasından 1950’li yıllara kadar geçen tarihi süreci anlatıyor. Bu tarihi süreç içinde saatler; işlevsellikleri, mekanik kurguları, dönemlerinin tarihi atmosferi göz önünde bulundurularak ve haklarında ayrıntılı bilgiler verilerek sergileniyor. Güneş saati, kum saati, silindirik saatler, kule saatleri, gemici saatleri, camii ve meydan saatleri ele alınan eserlerden bazıları.

Zamanın Görünen Yüzü: Saatler

Yapı Kredi Vedat Nedim Tör Müzesi’nin yeni sergisi saatler konusuna odaklanıyor. Müzedeki etnografya ve teknoloji sergi dizilerinin bir devamı olarak tasarlanan “Zamanın Görünen Yüzü: Saatler” sergisi, 13 Mart – 28 Haziran 2009 tarihleri arasında ziyaret edilebilecek. Türkiye’nin önemli müze ve özel koleksiyonlarındaki eserlerden derlenerek hazırlanan sergi; insanoğlunun günü, saat dilimlerine ayıran matematiksel sistemi ve bunu hesaplayan “obje”yi bulmasından 1950’li yıllara kadar geçen tarihi süreci anlatıyor. Bu tarihi süreç içinde saatler; işlevsellikleri, mekanik kurguları, dönemlerinin tarihi atmosferi göz önünde bulundurularak ve haklarında ayrıntılı bilgiler verilerek sergileniyor. Güneş saati, kum saati, silindirik saatler, kule saatleri, gemici saatleri, camii ve meydan saatleri ele alınan eserlerden bazıları.

Sergide, Mustafa Şemi, Mehmet Şükrü, Ahmet Eflaki Dede, Derviş Yahya ve Şeyh Dede gibi eski Türk saat ustalarının yaptığı ve çok azı günümüze ulaşabilmiş saatler yitip giden ustalarıyla anılıyor. Bu nadide saatler, Dolmabahçe Sarayı saat uzmanı Şule Gürbüz ile saat ustası Recep Gürgen’in değerlendirmeleriyle sergileniyor.

Sergide ayrıca, Mustafa Kemal Atatürk’ün saatinin yanı sıra ülkemizin tarihe geçmiş ünlü sanayici ve iş adamlarının saatleri sergilenecek. Vehbi Koç ve Sakıp Sabancı’nın saatleri bunlar arasında…   

Eserlerin dışında serginin bir de kavramsal yönü var. Ünlü yazar ve düşünürlerin saat ve zaman konusunda bir ikon haline gelmiş yazıları serginin küratör ve editörü tarafından arşivler taranarak derlendi. Ziyaretçiler, bu metinleri duvarlardaki panolardan okuyabilecek.

İslam ülkelerinde namaz vakitlerinin doğru hesaplanması ve ezan ile duyurulması zorunluluğu saatlerin dini ve sosyal yaşamdaki önemini artırdı. İstanbul ve Anadolu’daki büyük camilerin yanında namaz ve ezan vakitlerini ayarlamak için “muvakkithane”ler (vakit ayarlanan yer)  yapıldı. “Muvakkithane”de çalışan kişiye “muvakkit” denilirdi. Bu kişiler matematikten anlar ve güneşin konumuna göre saat dilimini ayarlayabilirlerdi. Güneşe, aya ve diğer tabiat olaylarına göre zamanı ayarlayan saray görevlilerine ise “Müneccimbaşı” denilirdi. Müneccimbaşılar, sultana ve üst düzey devlet görevlilerine saati, hava durumunu diğer tabiat olaylarını haber veriyordu. Muvakkitler ve müneccimbaşılar aynı zamanda çok iyi birer saat ustasıydılar. O dönemlerde saatin her bir parçasını kendileri tasarlayıp tornada yapıyorlardı.

Dolmabahçe Sarayı, Topkapı Sarayı, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, İstanbul Deniz Müzesi, Vakıflar Genel Müdürlüğü İstanbul Bölge Müdürlüğüne bağlı Türk İnşaat ve Sanat Eserleri Müzesi, İstanbul Arkeoloji Müzeleri, Kandilli Rasathanesi, İstanbul Büyük Kulüp Müzesi,  Sadberk Hanım Müzesi, Rahmi M. Koç Sanayi Müzesi, İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü, Türkiye Denizcilik İşletmeleri A.Ş. Müzesi, Vehbi Koç ve Ankara Araştırmaları Merkezi, Berna Bayındır, Mehmet Akgül, Efe-Ege Uygur, Ender Kayan, Burhan Coşkunerler, Mehdi Kambruz, Mehmet Pir, Ümit Balcısoy, Karaca Taşkent, Yaşar Yeğen, Zerrin Gürdal, Naim Arnas, Mihrinur Aytan, Recep Gürgen ve Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi verdikleri eserlerle sergiye katkıda bulundu. Ayrıca Dolmabahçe Sarayı’nın son müneccimbaşısı Hüseyin Hilmi Bey’in fotoğrafları ve yaptığı saatler, kızı Şara Sayın ve torunu Ülker Sayın tarafından sergiye verildi.
 
Küratörlüğü ve hazırlık çalışmaları Şennur Şentürk tarafından yürütülen serginin danışmanlığını Şule Gürbüz, tasarımını ise Sadık Karamustafa yaptı. Bu saatler, alandaki tek usta olan Recep Gürgen tarafından sergiye hazır hale getirildi.

13 Mart – 28 Haziran 2009
Yapı Kredi Vedat Nedim Tör Müzesi

 

Avatar
Adınız
Yorum Gönder
Kalan Karakter:
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.