Bayburt Postası - Bayburt, Erzincan ve Erzurum’un yer aldığı TRA1 Bölgesi, Türkiye’nin en pahalı 12’inci bölgesi oldu. Türkiye İstatistik Kurumu, Türkiye'nin en pahalı ve en ucuz bölgelerini açıkladı. Bölgesel Satınalma Gücü Paritesi 2012 verilerine göre Bayburt’un da yer aldığı TRA1 Bölgesi, 26 bölge arasında fiyat düzey endeksinin en yüksek olduğu ilk 12 bölge arasında yer aldı.
2012 yılı verilerine göre Fiyat Düzeyi Endeksi en yüksek bölge olarak 113,1 ile İstanbul Bölgesi’nin ilk sırada yer aldığı sıralamada, bir önceki yıla göre pahalıkta 2 basamak daha yukarı çıkan TRA1 Bölgesi, 2011 sonuçlarına göre 98,5 ile 14’üncü sıradaydı.
İlk kez 2008 yılında yapılan ve 4 yıl aradan sonra aynı çalışmayı tekrarlayan TÜİK, bölgelerin ayrıntılı olarak tanımlanmış ortak bir mal ve hizmet sepetinden hareketle satınalma gücü paritesi değerleri temelinde fiyat düzeyleri elde etti.
Farklı yerleşim yerlerinin fiyat düzeylerinin karşılaştırılmasına olanak sağlayan Fiyat Düzeyi Endeksi (FDE) yöntemiyle Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde TL’nin satın alma gücündeki farklılıkları yansıtan TÜİK, pahalılıktaki endeksi 100 olarak belirledi. Buna göre, çalışmanın ilk kez yapıldığı 2008’de 98,1 ile 14’üncü sırada yer alan TRA1 Bölgesi, 4 yıl aradan sonra 99,3’e yükselen endeksle en pahalı bölgeler listesinin kıl payı dışında kaldı. Bir başka deyişle, pahalıkta ilk 11 sırada bulunan bölgeler listesine en yakın bölge oldu.
Verilere göre, bölgenin en pahalı piyasası, gıda ve alkolsüz içecekler ile birlikte lokanta ve oteller grubu oldu. 26 bölge içinde lokanta ve oteller ana grubunda en yüksek fiyat düzeyi endeksi sıralamasında 105,4 ile 4’üncü sırada yer alan TRA1 Bölgesi, gıda ve alkolsüz içecekler ana grubunda da 101,1 ile yine 4’üncü sırada görüldü. En düşük fiyat düzeyi endeksi sıralamasında ise eğlence ve kültür ana grubunda 96,7 ile 17’inci sırada yer aldı. Bölgenin en düşük fiyat düzeyi endeksi eğitim ana grubu olarak belirlendi. 87,6 ile en ucuz bölgeler arasında yer aldığı eğitim ana grubunun bölge sıralamasına bakıldığında ise 16’ıncı sırada görüldü.
Bölgelere göre Tüketim Harcamaları Geneline İlişkin Fiyat Düzeyi Endeksleri 2012 verilerine göre bölgenin fiyat düzeyi ve gruplara göre sıralaması şöyle oluştu:
Tüketim harcamaları ana grubunda 99,3 ile 12’inci, gıda ve alkolsüz içecekler ana grubunda 99,9 ile 13’üncü, alkollü içecekler ve tütün ana grubunda 100,1 ile 4’üncü, giyim ve ayakkabı ana grubunda 101,5 ile TR72 Bölgesi’yle (Kayseri, Sivas, Yozgat) 10’uncu, konut ana grubunda 96,3 ile 14’üncü, ev eşyası ana grubunda 100,5 ile 13’üncü, sağlık ana grubunda 101,5 ile 11’inci, ulaştırma ana grubunda 99,3 ile 16’ıncı, eğlence ve kültür ana grubunda 96,7 ile TR71 Bölgesi’yle (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir) birlikte 17’inci, eğitim ana grubunda 87,6 ile 16’ıncı, lokanta ve oteller ana grubunda 105,4 ile 4’üncü ve son olarak çeşitli mal ve hizmetler ana grubunda da 99,4 ile 12’inci sırada yer aldı.
Çalışma, il düzeyinde yapılsaydı?
Öte yandan TÜİK’in bölgesel düzeyde farklı yerleşim yerlerinin fiyat düzeylerini yansıtan verilerindeki bir ayrıntı dikkat çekti. Türkiye'nin en pahalı ve en ucuz bölgelerini ortaya koyan bölgesel fiyat düzeyi endeksleri sıralamasında, TR90 Bölgesi (Artvin, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize, Trabzon), en pahalı bölgelerden biri olarak ortaya çıktı.
Çevre illerden Gümüşhane ve Trabzon’un yer aldığı TR90 Bölgesi’nin 103,1 ile 26 bölge arasında 6’ıncı sırada görülmesi, aynı zamanda Doğu Karadeniz’in en pahalı bölgelerden biri olduğu anlamına geliyor. Bu durum, TÜİK’in bölgesel düzeydeki çalışmasının iller düzeyinde yapılması halinde ise aynı bölgede yer alan Bayburt’un en pahalı iller arasında yer alabileceği gerçeğini de ortaya koyuyor.
Türkiye geneli satınalma paritesi
TÜİK verilerine göre gıda ve alkolsüz içecekler ana grubunda en pahalı bölge TR10 (İstanbul) oldu. Gıda ve alkolsüz içecekler ana grubunda en yüksek Fiyat Düzeyi Endeksi 108,0 ile TR10 (İstanbul)’da gerçekleşti. Aynı ana grup için Fiyat Düzeyi Endeksi en düşük olan bölge 94,7 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) oldu. Ulaştırma ana grubunda en yüksek Fiyat Düzeyi Endeksi 106,3 ile TR51 (Ankara)’de gerçekleşti. Aynı ana grup için Fiyat Düzeyi Endeksi en düşük olan bölge 91,4 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) oldu. Dağılım genişliği en az olan ana gruplardan birisi alkollü içecekler ve tütün ana grubudur. Bu ana grupta en yüksek Fiyat Düzeyi Endeksi 100,2 ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) ve TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgelerinde gerçekleşti. En düşük Fiyat Düzeyi Endeksi 99,8 ile TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) ve TR22 (Balıkesir, Çanakkale) bölgelerinde oldu.
Giyim ve ayakkabı ana grubunda en yüksek Fiyat Düzeyi Endeksi 107,4 ile TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane)’da gerçekleşti. Aynı ana grup için Fiyat Düzeyi Endeksi en düşük olan bölge 86,4 ile TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) oldu. Konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar ana grubunda en yüksek Fiyat Düzeyi Endeksi 148,5 ile TR10 (İstanbul)’da gerçekleşti. Aynı ana grup için Fiyat Düzeyi Endeksi en düşük olan bölge 86,2 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) oldu.
Mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri ana grubunda en yüksek Fiyat Düzeyi Endeksi 109,4 ile TR51 (Ankara)’de gerçekleşti. Aynı ana grup için Fiyat Düzeyi Endeksi en düşük olan bölge 95,1 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) oldu.
Sağlık ana grubunda en yüksek Fiyat Düzeyi Endeksi 117,0 ile TR51 (Ankara)’de gerçekleşti. Aynı ana grup için Fiyat Düzeyi Endeksi en düşük olan bölge 87,5 ile TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) oldu.
Haberleşme ana grubunda değişim gözlenmemesinin nedeni, bu gruptaki telefon görüşme ve internet abonelik ücreti gibi tüm madde çeşidi fiyatlarının bütün bölgelerde aynı olmasıdır.
Eğlence ve kültür ana grubunda en yüksek Fiyat Düzeyi Endeksi 110,0 ile TR22 (Balıkesir, Çanakkale)’de gerçekleşti. Aynı ana grup için Fiyat Düzeyi Endeksi en düşük olan bölge 92,0 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) oldu.
Dağılım genişliği en fazla olan Eğitim ana grubunda en yüksek Fiyat Düzeyi Endeksi 166,1 ile TR10 (İstanbul)’da gerçekleşti. Aynı ana grup için Fiyat Düzeyi Endeksi en düşük olan bölge 69,0 ile TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) oldu.
Lokanta ve oteller ana grubunda en yüksek Fiyat Düzeyi Endeksi 117,2 ile TR51 (Ankara)’de gerçekleşti. Aynı ana grup için Fiyat Düzeyi Endeksi en düşük olan bölge 91,2 ile TR52 (Konya, Karaman) oldu.
Çeşitli mal ve hizmetler ana grubunda en yüksek Fiyat Düzeyi Endeksi 109,7 ile TR10 (İstanbul)’da gerçekleşti. Aynı ana grup için Fiyat Düzeyi Endeksi en düşük olan bölge 94,1 ile TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) oldu.
Genel Tüketim Harcamaları için Bölgesel Fiyat Düzeyi Endeksleri - 2012
