“Bayburt Taşı”nın büyüleyici öyküsü

Doğal taş ve mermer sektöründe, son 3 yıl içerisinde yaptığı atılımlarla adeta yeni hedeflere yelken açan Bayburt taşı, gerek yurt içi gerekse yurt dışında dikkat çekmeye, adından söz ettirmeye başladı. Gelişmeleri değerlendirmek ve ünlü Bayburt travertenlerini yerinde gözlemlemek için Maden’e, Kıratlı köyüne doğru yola çıktık. Taş ocağının bulunduğu bölgede bizleri Eminler Granit'ten Bahadır Emin karşıladı. Bahadır Emin ile birlikte hem taş ocağını dolaştık, hem de doyurucu bir söyleşi yaptık:

- Bahadır Bey, en başa dönersek, "Bayburt Taşı"nın hikayesi nerede başladı?
- Firmamız İstanbul merkezli aslında. Bayburt’ta ise 2002 yılından itibaren faaliyetlere başladık. Yapılan çalışmalarla burada (Maden beldesi Kıratlı Köyü) zengin Traverten rezervleri tespit ettik. Hemen çalışmalara başladık ve altyapı çalışmalarını 2005 yılında tamamladık. 2006 yılından itibaren de üretime geçtik.

- 2006 yılından bu güne neler değişti? Şu an Bayburt traverteninin sektörde ki yeri neresi?
- Bizim burada ürettiğimiz taş şu an an yurt dışında “Classico Seguro Travertine” diye anılıyor, yurt içinde ise Bayburt Traverteni olarak biliniyor. Son 3 yıl içerisinde gerek yurt içi ve gerekse yurt dışından projeler için blok siparişler aldık. Ayrıca; sektör duayeni firmalar başta olmak üzere, İtalya, Yunanistan, Bulgaristan ve Çin gibi ülkelere ihracat ediyoruz.

- Ocağa bağlı olarak başka merkezlerimiz var mı?
- Evet, var. Buradan gerçekleştirdiğimiz blok sevkiyatına ek olarak Gümüşhane Tekke’de  bulunan Organize Sanayi bölgesinde kurmuş olduğumuz fabrikamızda da işlenmiş ürün taleplerini karşılamaya çalışıyoruz.

- Peki, bu başarının size yansıması ne şekilde? Nasıl, geri dönüşler alıyorsunuz?
- Hepsi olumlu ve bundan dolayı çok mutluyuz. Ülkemiz mermercilik sektörünün Doğu Karadeniz Bölgesinde gelişmesine ön ayak olmaktan öte, Bayburt’ta sektörümüzle ilgili ışık yakmanın sevinci içerisindeyiz. Ürünümüzün beğenilmesi, aranır bir ürün olması, Bayburt ve firmamızın gurur kaynağıdır. Ümit ederiz ki bu sektördeki başarılı çalışmalarımız, Bayburt ilindeki diğer arkadaşlarımıza da örnek olur.

- Size ve çalışmalarınıza destek veriliyor mu? Bu konuda neler söylemek istersiniz…
- Şöyle bir düşüncemiz ve isteğimiz var: Ülkemiz ve doğal taş sektörü, Bayburt’ta ki bu emeğe ve ürüne duyarsız kalmasın ve buradaki gelişim ivmesini göz ardı etmesin. Destek konusuna gelince; evet destek alıyoruz. Burada özellikle yaptığımız çalışmalar sırasında her türlü yardımda bulunan Valimiz Kerem Al’a, eski Valimiz Musa Küçükkurt’a, İl Özel İdaresi Genel Sekreterliğine, Ticaret ve Sanayi Odasına, Tarım İl Müdürlüğüne, Orman İl Müdürlüğüne, Mermerciler Derneğine, Bayburt Proje ekibinde görev alan Mete Emir ve Önder Karaoğlu’na özellikle teşekkür ediyorum.

- Bütün bu çalışmalar yapılırken bazı araştırmalarda yapıldı. Bu araştırmalar hakkında da bilgi verir misiniz?
- Evet. İlimizde doğal taşlar hakkında bir çok kamu ve özel kuruluş tarafından fizibilite çalışması yapılmıştır. Karadeniz Teknik Üniversitesi tarafından uzun yıllar önce, ilimizin limestone ve jeolojik yapılanması hakkında araştırmalar yapılıp arşivlenmiştir. Yine, 2000 yılında, Devlet Planlama Teşkilatı tarafından Doğu Anadolu Projesi kapsamında ilimizde, Bayburt Taşı İşleme Tesisi Ön Fizibilite Etüdü yapılmış ve tesisin ekonomik olduğu tespit edilmiştir. Fakat bütün bunların arasında en önemlisi 2005 yılında, UNDP/DAKAP projesi kapsamında ilimize Girişimciliği Destekleme Merkezi kurularak daha ciddi araştırmalara başlanması olmuştur.

Bu proje sonucunda, Bayburt Valiliği ile Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü arasında sözleşme imzalandı ve MTA tarafından “Bayburt İli Doğal taş Potansiyeli, Doğal taş rezervleri” konulu çalışma hayata geçirildi. Bu çalışma çok önemliydi, çünkü bu çalışma ile ilimizin doğal taşlarının cinsleri tespit edilmiş ve nelerin yapılması gerektiği tek tek tespit edilmiştir.

Daha sonra ilimizin Limestone, Bej, Traverten ve magmatik yataklarında detaylı incelemeler yapıldı. Bu incelemeler, doğal taş rezervlerinin yıllık 15 bin ton üretim yapan 10 adet işletmeyi 20 yıl boyunca besleyecek potansiyele sahip olduğunu ortaya çıkardı.

- Yani…
- Yani, bu şu demekti: Burası, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’nun en büyük traverten yataklarına sahip olduğu yerdir.

- Bu sonuç devamında yeni araştırmaları getirdi, değil mi?
- Evet. UNDP/DAKAP Girişimciliği Destekleme Merkezi tarafından buraya teknik danışmanlar getirtilerek doğal taş işleme tesisleri ve ocaklarında sektörel incelemeler yapıldı. Sorun ve çözüm yolları uzun uzun tartışıldı. Ve bu çalışmadan doyurucu bir rapor çıktı. Bu rapor, gerek sektör temsilcilerine, gerekse girişimciliği destekleme merkezine bizzat sunulmuştur. (Bayburt İli Doğal Taş Potansiyeli Ön Değerlendirme Raporu - F.Türkmen -  Eylül 2005)

- Bu tarihten sonra da üretim hızlandı ve hatta Bayburt taşı fuarlara katılmaya başladı. Doğru mu söylüyorum?
- Evet, doğru. Bu çalışmalar neticesinde, 2006 ve 2007 yıllarında Uluslararası İzmir Mermer Fuarına katıldık. Fuardan olumlu tepkiler aldık. Bu fuar ve benzeri çalışmaların ardından yurt içi ve yurt dışından yoğun bir şekilde talep edilmeye başlandık. Ve hemen arkasından da yurt dışı pazarına yöneldik.

- Bayburt taşının yurt dışına çıkarken izlediği yol güzergahı neresidir?
- Bu konuyla ilgili Trabzon’da gümrük firmaları ve armatörler ile doğal taş ihracat taleplerinin Mersin Limanından Trabzon limanına kaydırılması için toplantılar yaptık. Yapılan toplantılar olumlu neticeler verdi. Ve Trabzon limanı, Bayburt doğal taş pazarının yurt dışına açılan kapısı durumuna gelmiş oldu. Bu yapılanma sonrası Gümüşhane, Amasya, Erzincan ve Ordu gibi diğer illerdeki doğal taş sektörü de Trabzon Limanı üzerinden ihracatlara başlamışlardır.
Şu an halen, Trabzon limanından haftada 2 veya 3 gemi, gerek doğal taş gerekse maden sektörünün hizmetindedir.

- Birazda tesislerden bahsedelim. Şu an hangi durumdayız? Hedefte yeni tesisler var mı?
- İşlenmiş ürün tesisleri açısından ilimizde 11 ufak çaplı el işleme atölyesi, orta büyüklükte ise 2 işleme tesisi bulunmaktadır. Taş işleme atölyelerinde eski sistemle, el işi sanatları icra edilmeye devam ediliyor. Bu yılın ilk ayında ise 300 m2’lik bir alanda daha modern bir fabrika için ilk adımları attık ve şu an bu fabrikanın fizibilite çalışmalarını tamamladık. Hatta fabrikanın kurulması için planlama aşamasına geçtik. Bütün bunların dışında; 2 traverten, 1 Beyaz Onix, 2 Bej, 1 Beyaz Limestone, 1 Yeşil Limestone, 1 Sarı Limestone ocağı faal olarak çalışmaya, işletilmeye devam ediliyor. 2  traverten ve 1 Bej ocağında ise arama faaliyetlerini tamamladık ve işletme faaliyetlerine geçmek için hazırlıklar yapıyoruz.

- Bütün verdiğiniz bu bilgiler için çok teşekkür ediyoruz. Burada hem bir başarıyı hem de Bayburt’un geleceği için önemli bir enerji maddesinin öyküsünü satırbaşları ile konuşmuş olduk. Son olarak ne söylemek istersiniz…
- İlginiz için çok teşekkürler. Son söz olarak şunu söyleyebilirim: Bayburt, Doğu Karadeniz ile Doğu Anadolu'nun mermer ve doğal taş merkezi olacak. Buna inanıyoruz ve bu hedef doğrultusunda ilerliyoruz.

ÖZEL HABER

HABER ve FOTOĞRAF: FATİH MEHMET ÖZCAN