Bu ülkenin ruhunu anlamak, keşfetmek için önce bu toprakların insanını anlamak gerekir. Bu toprakların, bin yıl içinde sahip olduğu “gönül dilinin sembolik anlamını” kavramak gerekir. Horasan erenlerinin Hoca Türkistan-i Dergâhı’ndan geldiğini, oradan da Anadolu’ya yayıldığını anlatan birçok menkıbenin yanında, daha birçok tarihsel kaynak da vardır. Sarı Saltuk, Hacı Bektaş, Munzur Baba bütün bu gönül erleri bir yerde “Alevi tekkesinde” bir başka yerde “Nakşî tekkesinde” bir diğer yerde Mevlana dergâhında karşımıza çıkarlar.

Fetihler bir toprağın kazanılması, yurt edinilmesi için önemli siyasal olaylardır ama kazanılan o toprağın vatan haline gelmesi, yaşanılmış, destanlaşmış hikâyeleşmiş olaylarının sonucudur. Toprağa ruh katan, ona anlam veren fetihlerden, sonra oraya taşınan mana iklimidir. On binlerce yıllık Anadolu eski uygarlıklarının bugün esamesi ancak arkeolojik müzelerde okunurken, bir Nakşî dergâhında bir Alevi ceminde, bir Mevlevi ayininde hala canlı ve dipdiri olarak yaşıyorsa, karşımıza çıkıyorsa, bu toprakların ruhu, kültürü yaşıyor demektir.

Toprağın ruhu

Başbakan Davutoğlu’nu, Tunceli’de cemevinde ikram edilen lokmayla birlikte edilen dua sonrasında yaptığı konuşmadaki duygu dünyasının, dedenin duasıyla örtüşmesi tesadüf sayılmamalıdır. Başbakan’ın konuşmasındaki tarihsel analizin ortaya koyduğu tablo, bütün ayrılıkçı çabalara rağmen hala bu toprakların anlattığı destanın ayakta durduğunu, diri olduğunu göstermek bakımından ilginçtir. Özellikle Başbakan Davutoğlu’nun “vicdanımızın kabul etmediği hiçbir şeyi devlet kabul edemez” şeklindeki ifadesi, “insan merkezli bir tarih ve dünya görüşünün” halkta nasıl yankı yaptığını anlamak bakımından önemlidir.

Dersim’e giderken “geri kalmış bir Doğu Anadolu” manzarası görmek isteyenlerin nasıl şaşırdığına şahit oldum. Dağları karlı Erzincan’dan ayrıldıktan sonra, bu kadar güzel ve kendini yenilemiş bir şehrin “dört dağ arasındaki Dersim’in” görüntüsü, ancak kartpostallık diyebileceğimiz bir manzaradır. Son yıllarda, Anadolu’nun birçok bölgesinde ve şehrinde yaşanan gelişmeyi, şehir mekânının yenilenmesini hem Erzincan’da hem de Dersim’de fark etmemek zordu.

Türkiye’nin Alevi sorununu tartışanların öncelikle bilmeleri gereken bir husus vardır: Alevi inancını ve kültürünü, onun sembolik ifadesini ve içeriğini, İslam tasavvufundaki başka akımlarla, başka tarikat ve inanç topluluklarıyla “mukayeseli olarak incelemeden” anlamak mümkün değildir. Başbakan Davutoğlu’nun bu meselelere yaklaşımındaki fark Türkiye açısından bir şans olarak görülmelidir.

Bin yıllık birlik

Bugün Türkiye’nin karşı karşıya bulunduğu iki temel sorunun da çözümünde bu yaklaşımın önemli bir avantaj sağlayacağını düşünmek gerekir. Çözüm süreci de, Alevi sorununun çözümü de “Weberyan” ifadeyle bu “anlayıcı yaklaşım” ile kolaylaşacaktır. Ülkenin birikmiş sorunlarını, akşamdan sabaha halletmek mümkün olmayabilir ama sorunlara karşı takınılan tavır, benimsenen yöntem problemin çözümünün en önemli parçasıdır.

Kendi halkına karşı hoyrat davranan devlet anlayışı, bu ülkenin anti-demokratik geçmişi üretmiştir. Bugün yapılmak istenen şey, bu anti-demokratik yapıyı değiştirerek, yarattığı sorunları bir bir ortadan kaldırmaktır. Bunun yolu da, halkla “yeni bir sözleşme yapmaktan” geçmektedir. Bu yeni sözleşmeyi sadece bir anayasa olarak düşünmemek gerekir. Bu toprakların tarihinde, bu ülkenin insanlarının tarih bilincinde bin yıllık felsefeyi, yeniden devlet ve toplum arasındaki ilişkilerde hâkim kılmak gerekir. Başbakan Davutoğlu’nun yeni bir sözleşmeden söz ederken “helalleşmeden ahitleşmeden gönülden gönüle kurulacak ilişkilerden” söz etmesi meselenin mahiyetinin ne kadar derin olduğuna işaret etmektedir.

Avatar
Adınız
Yorum Gönder
Kalan Karakter:
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.
Avatar
baki tosun 9 yıl önce

en "anlayıcı" yaklaşım"da sözüm ona toplum devlet ilişkilerini bin yıllık felsefe ve tarih bilinciyle oluştururken bu "Yeni" dizayna Cumhuriyetin kurucu kadro ve felsefesiyle hesaplaşıp hakaret adına ne varsa yapılıyor olması sanırım..
Medyada ki kalemşörlerden tutunuz yorumculara ardarda raflarda yerini alan hacimli hacimli kitaplara sosyal ağa bakarak bunu görmek gayet basit.
"Dersim"dört dağ içinde de..TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİ Hangi tezgâhların içinde orası muamma işte..

Avatar
vahdet alimoğlu-london 9 yıl önce

sn vedat bilgin selamlar sunarak,memleketin olan.!!!,bayburtta "toprağın ruhu var"
nedenmi..,,hoca ahmet yesevi hacı bektaşı velinin"soyu ve boyu"hz.ali.r.a.oğlu
"muhammet hanefi,dir"türbesi"makamı"balca"Bayburtta,dünyaya müjdeler olsunki
mana aleminde,ki"güzel bağların başlangıç noktası Bayburttur,iyi günler efendi.slm

Avatar
hamiyet yücesoy-dısburg 9 yıl önce

çok yakın zamanda sn ahmet davutoğlu,şimdi başbakan,bayburtu ziyaret etmişti,
ve kendisine molla fenari-askalanı-hoca paşa,ve diğer yüksek şahsiyetlerin(mavlana
k.s"öğretmen arkadaşı olan büyük müştehid"SAD-RÜŞ-ŞERİA EL KEBİR"İN TÜRBE
sini,ziyaret etmiştir,ve göz yaşlarını tutamamıştır,dolayısıyla bütün bu şahsiyetlerin..,özellikle "hocaları Bayburttadır.,lütfen artık yazılarınızda belirtiniz,yoksa bayburtlu değilmisiniz,?,lütfen..,,saygı ile..

Avatar
ahmet biricik 9 yıl önce

aleviliğin dünya atmosferide 20 ye yakın objeleri vardır,ne mutlu"ehli sünnet vel cemaat"
yolunda gidenlere.(gerçek ehli beyte)esenlikler dileği ile.